Anasayfa

Kabartma Yazı Kısaltmaları

 

 Kabartma yazı çok yer tutan bir sistemdir. Mürekkep yazıyla hazırlanmış bir A4 sayfasında yaklaşık 60 satır ve her satırda 80 – 90 harf yer alabilirken, en büyük boy kabartma yazı sayfasına 30 satır ve her satıra 44 karakter sığabilmektedir. Braille yazının şişkinliği ve karton kalınlığı yüzünden kitapların hacmi genişlemektedir. Bu da maliyeti ve depolama sorununu arttırmaktadır.

Bu nedenle kabartma yazıda yer tasarrufu sağlamak için her dilde kendine özgü kısaltmalar geliştirilmiştir. Bu yazma ve okuma hızını da arttırmaktadır.
 
Kısaltma sistemlerinde sık kullanılan kelimeler için tek harfli ya da iki harfli kısaltmalar oluşturulduğu gibi, çok tekrarlanan heceler ve kelime sonlarında kullanılan ekler için de kısaltıcı işaretler belirlenmiştir.
 
Örneğin, tek başına yazılan "a" harfi "aynı", "b" harfi "ben" anlamına gelir.
Bunun gibi, "bç" harfleri "biçim", "çf" harfleri "çift" olarak okunur.
 
Kısaltma kullanılan bir metinde yaklaşık olarak 4 te 1 yani Yüzde 25 oranında yer tasarrufu sağlanmaktadır.
 
Kısaltmada önemli bir mesele, sık sık değişiklik yapılmaması gereğidir. Örneğin ülkemizde uzun yıllar uygulanan birinci kuşak kısaltma kuralları yirminci asrın sonlarına doğru gözden geçirilmiş ve değişiklikler yapılmıştır. Her ne kadar,bu değişiklikler, ihtiyaçlar göz önüne alınarak yapılsa da önceki kuşak kısaltma kurallarıyla yazıp okuyan körler tarafından hemen benimsenememiş, alışkanlıklar devam etmiş ve eski sistemle yeni sistemi birbirine karıştırarak yazıp okuyan bir kesim oluşmuştur. Bu tür düzenlemelerin iyi planlanarak yapılması ve mümkün olduğu kadar değiştirilmemesi gerekir. Örneğin İngilizce’deki kabartma yazı kısaltma kuralları bir asırdır değiştirilmeden kullanılmaktadır.
 
 
 
Aşağıdaki bağlantıları tıklayarak yeni kuşak Türkçe ve İngilizce kısaltma dosyalarını indirebilirsiniz. Bunları herhangi bir Braille kabartma yazıcı ile print ederek kullanabilirsiniz.
 
Türkçe kısaltmalar tek bir dosyada toplanmıştır. İngilizce kısaltmalar ise sıkıştırılmış dosyanın içinde 6 ayrı bölümde arşivlenmiştir.