SELİM ALTINOK ve KERİM ALTINOK

Beyaz baston ve bağımsızlık

Görmeyenlerin bağımsız hareketini sağlayan araca Beyaz Baston denir. Körler başkasının yardımı olmaksızın kendi başlarına yürüyebilmek için baston kullanırlar. Geceleri trafikte daha kolay görünebilmeleri amacıyla beyaz renkte üretilmiş olan bu bastonlar görmeyenler için adeta bağımsızlığın simgesi haline gelmiştir.

Beyaz bastonlar üç çeşittir:

Katlanmayan, katlanabilen ve anten biçiminde kendi içine toplanan türleri vardır.Katlanan bastonlar araçlara binildiğinde kolayca çantaya konulabilirler. Bazı yanlış kanıların aksine, beyaz bastonların içinde körlere sinyal veren herhangi bir elektronik donanım bulunmaz. Mecbur kalındığında basit bir sopa da bu işi görebilir. Bastonun işlevi kullanıcısının önündeki zemine dokunmasını ve yolu üstündeki iniş çıkışları fark etmesini sağlamaktır. Zeminin pürüzlü olup olmadığı ve hatta su birikintileri bile baston yardımıyla fark edilebilir. Bu niteliğiyle beyaz bastonu körlerin yere dokunan uzatılmış parmakları gibi düşünmek mümkündür. Beyaz baston düzgün zeminde sola sağa kaydırılarak, pürüzlü zeminde ise yerden kaldırılıp sağa sola dokundurularak kullanılır. Merdiven çıkış/inişleri için ya da yere düşürülen bir cismi bulmak amacıyla özel teknikler geliştirilmiştir. Beyaz baston kullanıcısının boyuna göre çeşitli uzunluklarda üretilir. Kısa bastonu taşımak daha kolay olmakla birlikte son yıllarda hakim görüş yerden çeneye kadar gelen uzun bastonların daha fazla güvenlik sağladığı yönündedir.Bastonun kullanıcısına haber veremediği engeller,kamyon kasası gibi yerden başlamayan yüksek hizada olanlardır. Körler için açılan rehabilitasyon merkezinde beyaz bastonla bağımsız hareket teknikleri öğretilmektedir. Körlerin yalnız başlarına yürürken çevrelerindeki cisimleri algılamaya yönelik elektronik araçlar da yapılmıştır. Ancak bunlar henüz beyaz bastonun yerine geçecek düzeye ulaşmaktan uzaktırlar.

15 Ekim dünyada Beyaz Baston Günü olarak anılmaktadır.Ülkemizde beyaz bastonlar körler dernekleri tarafından ürettirilerek kullanıma sunulmaktadır. Yurt dışından maliyeti yüksek olmak kaydıyla daha sağlam ve kaliteli bastonlar da getirtilebilmektedir.