Doç. Dr. Mithat ENÇ

Doç.Dr.Mithat Enç Doç. Dr. Mithat Enç ,1909 yılında Gaziantep' te dünyaya geldi. Antep savaşı nedeniyle kesintiye uğrayan ilk öğrenimini 1923 te bitirdi. Orta öğrenimini yatılı olarak İstanbul Erkek Lisesi’nde tamamladı ve 1929 yılında (Darülfünunu Şahane) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ ne kaydoldu. Hukuk Fakültesi 1. sınıf sınavlarına hazırlanırken gözünden rahatsızlanarak öğrenimine ara vermek zorunda kaldı.

Üç yıl süren tedavi girişimleri ve Viyana'da geçirdiği bir operasyon sonucunda, gözleriyle görme yetisini tümüyle kaybettiği zaman artık hukuk fakültesine devam etmek istemiyordu. Engelli çocukların eğitimi ve rehabilitasyonu konusunda eğitim görmeye karar vererek almanca öğrendi ve Viyana Yüksek Pedagoji Enstitüsü’ ne kaydoldu. İki yıl sonra da Sağlık Bakanlığı'nın bir bursundan yararlanarak eğitimini sürdürmek üzere Amerika Birleşik Devletleri' ne gitti. İngilizce’yi ileri derecede öğrenerek Colombia Üniversitesi'nden 1936'da lisans, Harvard Üniversitesi' nden 1939'da yüksek lisans diplomasını alarak yurda döndü.

Kendisine alanında görev verilmesi için başvurduğu her kurum yöneticisinden hemen hemen hep aynı yanıtı aldı: "Bırak sakatları, Türkiye'de sağlamların eğitiminde bile zorluk çekiyoruz. Hem siz de körsünüz. Ne yazık ki size bu alanda verecek görev yok." Son çare olarak zamanın ileri görüşlü, aydın Millî Eğitim Bakanı Hasan Âli Yücel ile bir görüşme sağlayarak kendisini tanıtıp, çalışmaya hazır olduğunu belirtti. Bu görüşmeden sonra artık Mithat Enç' in hayatında hizmet evresi başlıyordu. 1940 yılında Gazi Eğitim Enstitüsü' ne "Marazî Ruhiyat" dersleri vermek üzere atandı ve Cumhuriyete kanat geren öğretmenler yetiştirmeye başladı.

1942'de İngilizce öğretmeni Sabahat Çanakkaleli ile evlendi ve büyüğü kız küçüğü oğlan iki çocukları dünyaya geldi. 1951 yılında Türkiye’ de ilk Körler Okulunu kurdu. Bu okula ek görevle Müdür olarak atanarak beş yıl süreyle çalıştı.

1950 yılı başında“ANKEK” Altı Nokta Körler Eğitim ve Kalkındırma Derneğini kuran Enç, kısa sürede derneğin İstanbul ve Gaziantep Şubelerinin açılışını da gerçekleştirmiş ve 1958'de Bakanlar Kurulu kararıyla örgütü “Kamu yararına çalışan dernek” statüsüne kavuşturmuştur. ANKEK aracılığı ile 1961 Anayasasında engellilerle ilgili hükümlerin yer almasını sağlayan ENÇ, rehabilitasyon çalışmalarının gereğine dikkat çekerek, bu maksatla merkezler kurmak üzere 1970’li yıllarda “Altınokta Körler Vakfı’nı”, 1980’li yıllarda da Türkiye Körler Vakfı’nı” kurmuştur. Bu vakıflar ve Altı Nokta Körler Eğitim ve Kalkındırma Derneği’nin yürüttüğü kampanya sonucu elde edilen gelirle bugün İstanbul Emirgân’da ve Ankara Yenimahalle’de bulunan rehabilitasyon merkezlerini açarak SHÇEK’na devretmiştir. Daha sonra Kısaca “Altı Nokta Körler Derneği” adını alan örgüt bugün 33 ildeki şubeleri ve altıbinin üzerinde görme engelli üyesiyle çalışmalarını etkin bir şekilde sürdürmektedir.

Enç, 1952 yılında özürlü çocukların eğitimi için eleman yetiştirmek üzere Gazi Eğitim Enstitüsü’nde Özel Eğitim Şubesini kurmakla görevlendirildi ve bu şubenin üç yıl süreyle başkanlığını yaptı. 1956 yılında Ford Vakfı bursu ile Illinois Üniversitesi' nde doktora yapmak için ailesi ile birlikte ABD’ ye giderek 1958 de Ph.D derecesini aldı. Bu üniversitede kendisine önerilen pozisyonları geri çevirerek yurda döndü. Aynı yıl Gazi Eğitim Enstitüsü' ndeki vazifesine ilaveten, ek görevle Orta Doğu Teknik Üniversitesi Eğitim Fakültesi' nin kuruluşunu gerçekleştirmek üzere fakültenin Kurucu Dekanlığına atandı. 1960 yılında MEB Talim ve Terbiye Kurulu Üyeliğine, 1960-61 yıllarında Milli Birlik Komitesi Eğitim Danışmanlığına seçildi. Aynı yıllarda ek olarak Sosyal Hizmetler Akademisi’ nde öğretim üyeliği görevini yürüttü. 1968 yılında Doçent oldu,Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Özel Eğitim bölümünü kurmakla görevlendirildi ve Bölüm Başkanlığına atandı. Aynı zamanda Hacettepe Üniversitesi ve Sosyal Hizmetler Akademisinde öğretim üyeliği görevlerine de devam etti.

Otuzyedi yıl boyunca kendisini adadığı özel eğitim alanında çalıştıktan sonra 1977’de profesörlük tezine hazırlanırken yaş sınırı yasası gereğince emekli oldu ve eşi ile birlikte Ankara'dan ayrılarak Yalova yakınlarında ki evlerine yerleşti.

Mithat Enç emeklilik yıllarında da boş durmayarak pek çok kitap ve makale yazdı ve bilimsel toplantılara katıldı. 1985 yılında bir trafik kazasında eşini yitirdikten sonrada Yalova' da yaşamaya devam etti. 12 Kasım 1991 de aramızdan ayrıldığı gün,bir gazeteci "Mithat Enç Artık Görmüyor" diye yazmıştı. Evet yurdumuzda yepyeni bir alanda her türlü zihinsel ve bedensel engelliye eğitim alma, iş sahası yaratma, rehabilitasyon ve topluma kazandırma girişimlerinde ışık getiren Mithat Enç artık görmüyordu. Mithat Enç bunca yoğun geçen öğretim ve yönetim görevleri arasında mesleği ile ilgili pek çok telif ve çeviri eser vermiş, gazetelerde makaleleri yayımlanmıştır. Bunlardan bazıları şöyle sıralanabilir:

--Ruh Sağlığı Bilgisi

--Eğitim Psikolojisi, ortak yazar

--Körlerin Psikolojisi ve Eğitimi

--Üstün Beyin Gücü, Gelişim, Uyum ve Eğitimleri

--Görme Özürlüler –gelişim,uyum ve eğitimleri

--Özel Eğitime Giriş - ortak yazar

--Ruhbilim Terimleri Sözlüğü

--Tenasül Psikolojisi Freud'dan çeviri

--Allahaısmarladık Mr. Chips - çeviri

--Mikrop Avcıları - çeviri

--Çocuklarda Yemek Yeme Sorunları

--Çocuklarda Korku, Uyku ve Abdest Kontrolü Sorunları

--Bitmeyen Gece - otobiyografi

--Uzun Çarşının Uluları(Gaziantep öyküleri)

--Bitmeyen Gece